THẨM ĐỊNH DOANH NGHIỆP ĐỂ THỰC HIỆN ĐẦU TƯ MẠO HIỂM

Hiện nay xu thế mới của các doanh nghiệp, các quỹ đầu tư là đầu tư mạo hiểm vào các cá nhân hoặc các nhóm có ý tưởng tốt, có mục tiêu và giải pháp công nghệ cụ thể. Bài học từ việc đầu tư mạo hiểm từ Softbank (Nhật Bản) và Yahoo khi đầu tư vào các doanh nghiệp như Alibaba ngay từ thời kỳ đầu đã cho nhiều nhà đầu tư thấy rằng đây là một cuộc chơi nguy hiểm nhưng cũng mang lại lợi ích kinh tế rất lớn nếu thành công.

     Tuy vậy, ở các vòng gọi vốn tiếp theo của các startup, làm thế nào để định giá doanh nghiệp đang trong tiềm năng này, các quỹ nên góp bao nhiêu và số tiền ấy đáng giá bao nhiêu % cổ phần trong doanh nghiệp thì lại cần việc phân tích và đánh giá cụ thể về doanh nghiệp.

          Sau đây là một trong những cách đánh giá doanh nghiệp nhằm mục đích đầu tư mạo hiểm hay được áp dụng:

          Bước 1. Hãy phân tích lợi ích kinh tế trước tiên. Lợi ích kinh tế (không chỉ là giá cả). Các cuộc thảo luận về giá tập trung xoay quanh giá trị trước khi góp vốn – công ty đáng giá bao nhiêu trước khi nhận được các khoản đầu tư? Bạn sẽ nghe thấy thuật ngữ “giá trị trước khi góp vốn” này trong các cuộc thảo luận giữa doanh nhân và nhà đầu tư mạo hiểm.

    Xác định giá trị trước khi góp vốn là một nghệ thuật, chứ không phải là một kỹ năng và nhiều doanh nhân thất vọng với việc này dường như làm theo một quá trình không rõ ràng. Không giống như những gì bạn được học tại lớp học tài chính trong các trường kinh doanh, nơi mà bạn tính toán dòng tiền chiết khấu và áp dụng một chi phí vốn trung bình trọng số, thì vấn đề này không dựa trên một công thức thần kỳ nào. Việc định giá trị cho các dự án kinh doanh được đưa ra trong một cuộc đàm phán qua lại dựa trên ba yếu tố:

(1) Số vốn mà doanh nhân muốn gọi đầu tư để thực hiện các cột mốc quan trọng đầu tiên;

(2) Quyền sở hữu mục tiêu của nhà đầu tư (thường là 20-30%);

(3) Mức độ cạnh tranh của thỏa thuận (có nghĩa là, nếu doanh nhân này được nhiều nhà đầu tư theo đuổi, thì họ có thể tăng giá).

Nhưng giá trị trước khi góp vốn không phải là thuật ngữ duy nhất thể hiện về giá: Giá trị sau góp vốn cũng đóng một vai trò quan trọng. Giá trị sau khi góp vốn là giá trị trước góp vốn cộng với khoản đầu tư. Nghĩa là, nếu một công ty gọi được 4 triệu đô-la tiền vốn khi giá trị trước góp vốn của công ty là 6 triệu đô-la, thì giá trị sau khi góp vốn là 10 triệu đô-la. Vì vậy, các nhà đầu tư mạo hiểm đã bỏ ra 4 triệu đô-la để sở hữu 40% công ty và đội ngũ quản lý (nhà sáng lập, nhân viên, các giám đốc) sở hữu 60% còn lại.

Một thuật ngữ khác có ảnh hưởng tới giá cả là quy mô quyền chọn. Hầu hết các nhà đầu tư mạo hiểm đầu tư vào các công ty cần thuê thành viên ban quản lý bổ sung, nhân sự bán hàng và tiếp thị, và nhân tài có chuyên môn để xây dựng doanh nghiệp. Một số các công ty mới khởi nghiệp bắt đầu vòng đời với một đội ngũ sáng lập mong muốn thuê một CEO giỏi từ bên ngoài. Những nhân sự mới được thuê này nhận được các quyền chọn cổ phiếu, và việc phát hành quyền chọn cổ phiếu này sẽ pha loãng quyền sở hữu của các cổ đông khác.

    Trong quá trình dự toán các nhu cầu thuê thêm nhân sự, nhiều nhà đầu tư mạo hiểm sẽ cần một “chiếc ao quyền chọn” với các quyền chọn cổ phiếu chưa phân bổ, từ đó hình thành một ngân sách quyền chọn mua cổ phiếu cho các nhân viên mới này để tránh pha loãng thêm quyền sở hữu. Chiếc ao quyền chọn cổ phiếu thường đi kèm với việc phân bổ đội ngũ quản lý (ví dụ, ao quyền chọn nằm trong nằm trong giá trị trước khi góp vốn), độc lập với quyền sở hữu của nhà đầu tư. Trong ví dụ trên với 4 triệu đô-la được đầu tư vào 6 triệu đô-la giá trị trước khi góp vốn (hay tỷ lệ phân chia quyền sở hữu là “4:6”), nếu các nhà đầu tư tham gia vào chiếc ao quyền chọn cố phiếu chưa phân bổ với 20%, thì các nhà đầu tư mạo hiểm vẫn sở hữu 40% cổ phần và 60% còn lại được phân chia giữa một ao quyền chọn cổ phiếu chưa phân bổ 20% theo quyết định của Hội đồng quản trị và 40% cổ phần thuộc quyền sở hữu của đội ngũ quản lý. Nói cách khác, đội ngũ quản lý hiện tại/thành viên sáng lập đã từ bỏ 20% trong 60% quyền sở hữu của họ để dành nó cho đội ngũ nhân viên mới.

CÔNG TY TNHH THẨM ĐỊNH GIÁ HOÀNG QUÂN

• Địa chỉ: 117 -119 Nguyễn Văn Trỗi, Phường 12, Quận Phú Nhuận, TP.HCM 
• Hệ thống chi nhánh, phòng giao dịch toàn quốc xem TẠI ĐÂY
• Hotline: 0934 252 707 / Email: info@hqa.com.vn